Bel fıtığı, sadece bel ağrısıyla değil, daha çok bacak ağrısıyla kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Bel fıtığı olan hastalarda genellikle bacakta ağrı, bacakta güç kaybı gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu durum, her yaşta kadın ve erkekte görülebilir. Sırt ve boyundan başlayarak kalçaya kadar devam eden, omurilik kanalını oluşturan omurların hareket etmesini kolaylaştıran ve bölgeyi darbelerden koruyan yastıkçıkların zamanla bozulması veya darbelere maruz kalması durumunda bel fıtığı oluşur. Bu süreçte diskler omurilik kanalına doğru bombeleşir, zamanla fıtıklaşır ve sinirlere baskı yapmaya başlar.

Bel fıtığı, omurgalar arasındaki kıkırdağın aşırı zorlanma sonucu yerinden kayarak omurilik kanalına doğru girmesi, bacaklara gelen sinirlere ve omuriliğe baskı yapması ile gelişen bir hastalıktır. Bel fıtığında aslında bacaklarda ağrı daha çok hissedilir. Bel fıtığı hastalarında, bel fıtığı teşhisi konulabilmesi için mutlaka bacak ağrısı görülmelidir. Bu hastalarda:

gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bel fıtığı ilerledikçe hastada bu tür belirtiler daha da belirgin hale gelir. Aşırı kilo, ağır çalışma şartları, bel hareketlerinde dikkatsiz davranışlar gibi etkenler bel fıtığı oluşmasına zemin hazırlar. Ani hareketler ve fazla kilo gibi etkenler bel fıtığına neden olabilir ya da fıtığın boyutunu değiştirebilir. Genetik yatkınlık, bazı dokularda bozukluk gibi etkenler de bel fıtığının gelişiminde rol oynar.

Bu şikâyetleri bulunan hastaların bir an önce bir beyin cerrahına görünmesi gerekir. Bel fıtığı ve bacak ağrısı şikâyeti sinirlerle, omurilik ve dolayısıyla beyinle ilişkili olduğu için beyin cerrahlarının teşhisine ihtiyaç vardır. Bel fıtığı çoğu kişi tarafından ortopedik bir sorun olarak bilinse de, eğer gerçekten fıtığa dönüşmüş bir rahatsızlık mevcut ise ortopedi uzmanına değil, beyin cerrahına başvurmak gerekir. Tanı için hastanın öncelikle muayene edilmesi gerekir. Bel ve bacaklarda ağrı şikâyeti ile doktora giden hastalara muayene esnasında sinir germe testleri yapılır. Doktor gerekli görürse MR ve sinir testleri yapılmasını ister. Bu testlerin sonucu pozitif çıkarsa, hastanın bel fıtığı olduğuna dair kesin tanı konulur.

Rahatsızlığın tedavisinde, MR tetkikinde bel fıtığı görülürse, hastaların yaklaşık %85'i ameliyatsız şekilde tedavi edilir. Bu oran bel fıtığı hastalığının tedavisi için önemli bir orandır. Bel ve bacak ağrısı şikâyeti ile doktora giden ve MR çekilen her 100 hastanın ortalama 15 tanesinde bel fıtığı tespit edilmektedir. Bu hastaların %10-15 kadarında ameliyat ile tedavi edilebilen bel fıtığı tespit edilir. Bu da her 100 bel fıtığı hastasının 1-2 tanesinin ameliyatla tedavi edildiğini gösterir. Çok ileri derecede bel fıtığı olan hastalarda, öncelikle 5-8 hafta kadar ilaç tedavisi uygulanır. Bu tedavi sırasında bacak ağrısında herhangi bir gerileme olmadığı izlenirse veya yakınmalar artarsa, hasta ameliyata yönlendirilir.

Bel fıtığını önlemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir. Bel fıtığından korunmak için:

önemlidir. Ayrıca, ani hareketlerden kaçınmak ve bel bölgesini güçlendiren egzersizler yapmak da bel fıtığı riskini azaltabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek bel fıtığı ve buna bağlı bacak ağrısı riskini minimize edebilirsiniz.